Invloed van planten

De indirecte invloed van planten op je energierekening (en op nog veel meer)
Planten. Volgens de een kunnen er niet genoeg in huis staan, de ander heeft er liever maar één of zelfs geen. Of je ze nou leuk en mooi vindt of niet, planten hebben wel een positief effect op de mens en de leefomgeving. Planten houden de mens namelijk gezond. Ze filteren de lucht, zorgen voor het omzetten van koolstofdioxide in zuurstof, geven je onbewust een beter gevoel, nemen stof op en zorgen over het algemeen voor een goede luchtvochtigheid.

Goed geïsoleerde woningen
Tegenwoordig zijn veel huizen goed geïsoleerd. Isolatie heeft veel voordelen, maar toch zijn er ook nadelen te noemen. Zo wordt de lucht minder goed ververst en ontstaat er sneller een lage luchtvochtigheid. Gifstoffen stapelen zich op zonder ventilatie, en die stoffen komen overal voor, zoals in verf, meubels, schoonmaakmiddelen, tapijt, lijm, gordijnen, televisie en computers. Planten kunnen een handje helpen deze giftige stoffen te reduceren. 

Natuurlijke luchtzuiveraars
Luchtzuiverende planten maken namelijk korte metten met schadelijke stoffen. Dat doen ze via de huidmondjes op de bladeren, waarmee ze de stoffen opnemen. Deze breken ze af via de wortelen. Best een (extra) goede reden om planten aan te schaffen, toch? Goede luchtzuiveraars zijn de drakenbloedboom, klimop, aloë vera, graslelie, rubberplant, krulvaren, sanseveria, lepelplant, ficus alii en palmen (zoals de goudpalm en de chamaedorea palm).

Hoge luchtvochtigheid
Naast een zuivere lucht is ook de luchtvochtigheid in een woning erg belangrijk. De luchtvochtigheid bepaalt onder andere de luchtkwaliteit in huis. Is de luchtvochtigheid te hoog, dan is er kans op vocht- en schimmelplekken. Die zijn niet goed voor de gezondheid en voor je woning. Ook moeten kachels bij een hoge luchtvochtigheid langer en harder werken om de ruimte warm te maken en te houden. Gelukkig helpt het om de woning te luchten en kunnen planten de luchtvochtigheid beïnvloeden.

Lage luchtvochtigheid
Je zou denken dat het – met het oog op het energieverbruik – gunstig is om de luchtvochtigheid zo laag mogelijk te houden, maar naast een lager energieverbruik zijn er geen voordelen te noemen. Geen goed idee dus om in een lage luchtvochtigheid te leven. Door de droge lucht raken mensen, planten en dieren meer vocht kwijt, waardoor we als mensen geïrriteerde luchtwegen, hoofdpijn, moeite met ademen en een droge huid en ogen kunnen krijgen. Voor houten woningen, of hout ín huis, is een lage luchtvochtigheid ook slecht: het gaat uitdrogen en krimpen, waardoor scheuren ontstaan.

Planten verhogen vochtgehalte
Gelukkig zijn er planten die ervoor zorgen dat de lage luchtvochtigheid in een woning wat omhoog kunnen helpen. Planten die veel water nodig hebben, zorgen voor een stijging in de luchtvochtigheid van zo’n 10 tot 15 procent. Hoe meer planten, hoe hoger de luchtvochtigheid. Van het water dat wij ze geven, verdampen planten zo’n 90 procent. De waterdamp komt in de lucht terecht en de luchtvochtigheid neemt toe. Luchtbevochtigers zijn: palmen, zoals de goudpalm, de Mexicaanse dwergpalm en de bamboepalm. Ook een dracaena, lepelplant, ficus, bananenplant en varens houden erg van water en kunnen daarom ook goed helpen met het verbeteren van de lucht. Is de luchtvochtigheid in huis juist al hoog? Ga dan ventileren en plaats luchtontvochtigers. En die planten mag je alsnog neerzetten hoor.

Water opnemen uit de lucht
Harige planten nemen in droge gebieden water op uit de lucht. Dat doen ze met hun haartjes, daarin slaan ze het water op. Als het droger is, voorzien ze de plant daarmee van water in plaats van met de wortelen. Geef je dit soort planten in huis wat minder water, dan nemen ze misschien wel de vocht uit de lucht op. Met een lagere luchtvochtigheid tot gevolg. Wel gaat vervolgens 90% van het vocht de lucht weer in.

De luchtvochtigheid meten
Hoe weet je nou wat de luchtvochtigheid in huis is? Neem een hygrometer. Daarop is af te lezen hoe hoog de relatieve luchtvochtigheid bij jou in huis is. De relatieve luchtvochtigheid is de waterdamp in de lucht ten opzichte van de maximale hoeveelheid waterdamp die er in de lucht kán zitten. Het zijn voornamelijk de temperatuur en de luchtdruk die hiervoor verantwoordelijk zijn. De optimale relatieve luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 60 procent.

Conclusie: planten en de energierekening
Doordat planten de luchtvochtigheid verhogen, hebben ze in bepaalde mate invloed op het energieverbruik. Eigenlijk alleen op het gasverbruik, want hoe vochtiger een ruimte hoe meer gas er verbruikt wordt om de lucht op te warmen en warm te houden. Het verschil valt in principe een beetje te verwaarlozen, want het verschil tussen het verwarmen van lucht met een luchtvochtigheid van 60 en 90 procent is slechts 0,7 procent op de energierekening. Stel je betaalt op jaarbasis 500 euro aan gas, dan scheelt de lagere luchtvochtigheid van 60 procent je 3,50 euro aan gaskosten. Conclusie: heel veel planten met een hoge waterbehoefte verhogen de luchtvochtigheid, maar die hogere luchtvochtigheid heeft geen extreme kosten als gevolg. Gewoon kopen dus, die planten.

Grotere invloeden
Het letten op de juiste luchtvochtigheid is van belang voor onze gezondheid en dat van het huis. Maar voor de besparing op energiekosten is het geen must. Wat is van grotere invloed op het de energierekening? Het vinden van een goedkoop contract in een energievergelijker. Door betere tarieven en welkomstkortingen kun je heel wat geld overhouden. Ook zelf goed letten op je verbruik kan heel veel schelen. Doe dit bijvoorbeeld met een energie-app. En… sluit deuren achter je, zo blijft warmte in ruimtes en dat scheelt een hoop aan stookkosten. Motivatie om deuren te sluiten voor de plantenhouders: planten houden niet van tocht.

Creatief met planten
Wil je graag planten in huis zetten om de luchtvochtigheid te verhogen, omdat je ze gewoon heel erg leuk vindt óf om beide redenen, maar heb je weinig ruimte? Wees dan creatief! Je kunt planten op tafeltjes bij elkaar zetten, op verschillende plateaus en op een plantenrek. Of gebruik plantenhangers, zoals macramés. Die zijn de laatste tijd weer helemaal in. Je kunt deze hangers ook makkelijk zelf maken.

PS: de zomer komt eraan – of voor nu althans de warmere periode. Let op met het plaatsen van planten vlak achter ramen aan de zonkant. Het kan te heet voor ze worden. Zorg voor een scherm of haal de planten iets bij het raam vandaan. Is het echt lekker weer? Dan kun je planten blij maken door planten even buiten te zetten!